تاریخچه پول در ایران

تاریخچه پول در ایران

به نظر بیشتر مورخان آورنده فکر سکه در ایران "کوروش" است.

درآن زمان که ایرانیان "لیدیا " را فتح کردند و کرزوس را به ایران اوردند

 تشکیل امپراطوری باعظمت هخامنشی به نشانه ویژه ای نیاز داشت

 که سکه میتوانست گویاترین و رایج ترین نشانه ها باشد.ولی وی فرصت این کار

 را پیدا نکرد چرا که لشکرکشی های پی در پی مانع انجام دادن این عمل شد.

چون داریوش حکومت خود را بر پایه نظام اداری در مملکت قرار داد

 بزودی متوجه لزوم سکه شد و ترتیب تناسب طلا و نقره را بنا به آنچه که در لیدی

 رایج بود بکار برد.که نسبت آن 1 به13.335 می باشد و بر اساس آن ترتیب

 اولین سکه طلای ایران معروف به " سیکل " که به وزن 5.6 گرم که از

 لحاظ نقش بسیار ممتاز بود را ضرب ضده و به جریان انداخت.

 این دوره از نام " دارا " یا " داریوش"به معنی سکه شاهی که در کلیه متصرفات

 آن دوره مورد قبول بوده است استفاده می شداولین نوع سکه های هخامنشی که

 به سکه های شاهی معروف است احتمالا در سال 517 قبل

 از میلاد از ضرابخانه خارج گردید زیرا در این سال که داریوش به نسق و

 نظم و ترتیب تشکیلات مملکتیپرداخت و ناچار سکه که عامل مهم اقتصادی است

 در این دوره به کار برده شد.سکه های شاهی هخامنشی یعنی دریک و

 سیکل عموما دارای طرح مشابه هستند فقط تصویر هر شاهنشاهی

 با یکدیگر متفاوت است که باعث شناخت هر یک از یکدیگر می شود.

 در روی سکه تصویر نیم تنه شاهنشاه که به صورت کماندار پارسی ترکش

 بر پشت یک زانو به زمین زده و با یک دست زوبین را گرفته و با دست دیگر

 کمان را میکشد ودر نوع دیگر شاهنشان کمان به دست در حال دویدن است

 و با دست دیگر نیزه را که مایل به زمین است نگه داشته است.

 زانو زدن شاهنشاه علامت نیایش اهورامزدا است.

در شاهنشانه هخامنشی تا روی کار آمدن " اسکندر مقدونی " علاوه بر دریک

 و سیکل که در مخصوص ضرابخانه سلطنتی بود ممالک و شهر های یونانی و

 آسیای صغیر که در تصرف ایران بودند و استاندارانی (ساتراپ) که شاه

 برای ایالات معین می کردو حتی روسا و فرماندهان ارتش اجازه داشتند

 هریک جداگانه از هر فلزی که مایل بودند و با منافع اقتصادی آنها تطبیق می کر

دسکه بزنند.

به طور کلی سکه های شاهنشاهی در تمامی ممالک همسایه بخصوص یونان

 رواج زیادی داشت

 به طوریکه بازرگانان خارجی با رغبت زیاد پول هخامنشی را پذیرفته و

 بسیاری از داد و ستدهای خود را با آن انجام میدادند.

جنس طلای سکه های هخامنشی در سراسر دنیای متمدن آن روزگار رواج و اعتبار داشت

و از جنس نقره آن بیشتر در داخل ایران استفاده می شد.

اولین بارکه پول کاغذی را اسکناس نامیدند

در ایران اسکناس خود از کلمه " اسیکناچیا " که چون روسی بوده و

 چون تلفظ آن برای فارسی زبانان کمی مشکل بودآانرا ساده کرده و به آن اسکناس گفتند.

 اولین پول رسمی کاغذی توسط بانک شاهنشاهی در سال 1269 شمسی

( 1890 میلادی ) در تهران انتشار یافت.

 در سال 1309 شمسی طبق قانون حق انتشار از بانک شاهنشاهی اخذ

 و به بانک ملی ایران واگذار گردید.

واحد پول ایران در دوره قاجاره ای تومان بود.

 یک تومان معادل ده قران و برابر" ده هزار دینار" بود.

 در سال 1308 شمسی به موجب قانون احاد پول ایران تغییر یافت و

 واحد پول به ریال تبدیل شد.

اولین اسکناس تقلبی در ایران

اولین کسی که در ایران اقدام به چاپ اسکناس تقلبی نمود شخصی به نام

 " الکساندر ایوانویچ " بود

 که در شهریور ماه 1309 به کمک عده ای در یک زیر زمین در جنوب شهر

 به کار چاپ اسکناسهای یک تومانی مشغول بود.